Erken Evre Prostat Kanserinde Fokal Tedaviler
Uluslararası Tedavi Kılavuzlarında yeri henüz belirsiz olmakla beraber, son yıllarda özellikle MRI görüntüleme (3TESLA) yöntemlerindeki ilerlemelerle beraber, birkaç ufak odağın olduğu ‘orta (belki düşük) derece riskli’ prostat kanseri olgularında, ameliyatsız fokal tedaviler uygulanabilir. Fokal tedavilerin amacı, yalnız orta derece riskli tümör odağını tedavi edip, geri kalan prostat dokusu ve çevresindeki önemli yapıları (idrar kontrolünden sorumlu kaslar ve penise giden, ereksiyondan sorumlu sinirler) korumaktır. Böylece radikal cerrahiler sonrası gelişebilecek idrar kaçırma ve peniste ereksiyon sorunları ile karşılaşılmaz.
Fokal tedavilerde, dokuya hedefe yönelik yüksek ısı veren HIFU (High-intensity focal ultrasound), photodynamic therapy, irreversible electroporation (Nanoknife/ IRE), TULSA (Transurethral ablation of prostate) ve TPLA (Transperineal focal laser ablation-FLA), fokal brakiterapi (FBT) veya dokuyu donduran (focal cryotherapy/ ICE Fx) enerji kaynakları kullanılmaktadır. Sayıları her gün artan bu fokal tedavi yöntemleri ile kanser hücrelerinin yakılarak ve dondurularak yok edilmesi hedeflenmektedir. Ancak prostatta MRI görüntüleme ve yorumlama yöntemlerinin henüz ideal şartlara ulaşmadığı ve prostat kanserinin çok odaklı olma özelliği unutulmamalıdır.
Şekil 1: Prostattaki tümörün yerleşimine göre uygulanabilecek farklı fokal tedavi yöntemleri (A: Transrektal prob ve HIFU uygulaması. B: Perineal uygulamalar, kriyoterapi, FLA, Nanoknife, C: Fokal brakiterapi)